وجود شرایط جوی و محیطی متفاوت در کشور ما امری طبیعی و غیرقابل انکار است؛ به همین جهت ممکن است یک پتروشیمی، یک پاالیشگاه و یک معدن در شرایط یکسانی نسبت به یکدیگر نباشند. برای مثال محیطی به علت وجود ذراتی مانند سولفوریک اسید، جزو مناطق اسیدی به حساب می آید اما محیطی با وجود ذرات متفاوت، تنها بعنوان محیط انفجاری یا حتی بی خطر شناخته می شود. در این مقاله قصد داریم تجهیزات ضد اسید، اهمیت استفاده از تجهیزات ضد اسید، جنس تجهیزات ضد اسید، محیط اسیدی، راه های جلوگیری از آسیب حاصل از اسید، ذرات اسیدی و سایر موارد مشابه را بررسی کنیم. دوربین مدار بسته حرارتی نوعی از دوربین های ضد اسید موجود در صهبا شاپ است.
در برخی مناطق ساحلی یا کویری به علت رسوب نمک یا ماسه بر روی تجهیزات، آنها را با مواد اسیدی رسوب زدایی می کنند یا به اصطلاح می شویند. در مناطق دیگر مانند صنایع پتروشیمی، پالایشگاه، کارخانجات تولید مواد شیمیایی، صنایع فولاد و صنایع باتری سازی نیز مواد اسیدی مانند دی اکسید گوگرد، اسید سولفوریک، آلکالاین و مواد مشابه یافت میشود که میتوانند به تجهیزات آسیب بزنند؛ همچنین باران های اسیدی نقش مهمی در کاهش عمر تجهیزات و افت کیفیت آنها دارند.
در صنعت، ضد اسید یا ضد خوردگی به مواد یا پوشش هایی اطلاق می شوند که برای محافظت از سازه ها و تجهیزات در برابر خوردگی ناشی از مواد شیمیایی خورنده استفاده می شوند . این مواد می توانند شامل رنگها، پوششها، افزودنی های فرآیندهای خاصی باشند که به منظور کاهش جلوگیری از خوردگی فلزات و دیگر مواد در محیط های خورنده طراحی شده اند.
ضد اسیدها می توانند به صورت فیزیکی با ایجاد یک لایه محافظ بر روی سطح فلزات یا به صورت شیمیایی با واکنش با عوامل خورنده و تغییر خواص شیمیایی آن ها به منظور کاهش خوردگی عمل کنند. برخی از این مواد شیمیایی ضد خوردگی و ضد اسید عبارتند از نیتریت سدیم، مرکاپتوبنزوتیازول، بوراکس و دیگر ترکیبات که با سطح فلزات واکنش داده و یک لایه محافظ جهت جلوگیری از خوردگی ایجاد می کنند. به عنوان مثال، فن های ضد اسید در صنایعی که با بخارات اسیدی و خورنده سروکار دارند مورد استفاده قرار می گیرند. این فنها از موادی ساخته شده اند که در برابر بخارات و عوامل خورنده شیمیایی مقاوم هستند و برای تخلیه بخارات خورنده در فرآیندهای شیمیایی، پتروشیمی، نساجی، صنایع فوالد، باتری سازی و غیره طراحی شده اند.
استاندارد ضد اسید
استانداردهای ضد اسید در صنعت می توانند شامل چندین سطح مقاومت در برابر اسیدها و شرایط خورنده باشند. این سطوح بر اساس میزان مقاومت مواد و پوشش ها در برابر انواع مختلف اسیدها و محیطهای خورنده تعیین میشوند و میتوانند شامل مقاومت در برابر تنش های شیمیایی، حرارتی و مکانیکی باشند. به عنوان مثال، پوششهای سرامیکی ضد اسید در صنایع مختلفی مانند معدن، زغال سنگ، فوالد و سیستم های انتقال به کار میروند و مقاومت بالایی در برابر سایش و اسیدها دارند. این پوششها میتوانند به طور مؤثر از تجهیزات صنعتی در برابر آسیبهای ناشی از سایش و خوردگی محافظت کنند و هزینه های تعمیر، نگهداری و زمان خرابی را کاهش دهند.
تجهیزات ضداسید را عموماً از جنس استیل ضد زنگ 316L میسازند زیرا مقاومت باالیی در برابر خوردگی، زنگ زدگی و آسیب های دیگر دارد و در برابر صدمات فیزیکی نیز از سایر استیل ها مانند 304 و 316 مقاوم تر است.
برخی سازمانهای بین المللی این تجهیزات ضد انفجار، ضد اسید و ضد انفجار مقاوم در برابر اسید را در شرایط محیطی و جوی متفاوتی مورد بررسی و آزمایش قرار می دهند و پس از اتمام بررسی در صورت سلامت تجهیزات و کسب امتیازات لازم، برای آنها
گواهی ضد اسید و ضد انفجار صادر میکنند.
برای بررسی این تجهیزات و اخذ تاییدیه استانداردهای ضد اسید، شرایط زیر در محیط آزمایشی مهیا است:
• برای هر آزمایش، دو نمونه از محصول مورد نیاز است.
• دما باید حداقل 40 درجه سانتی گراد باشد.
• میزان رطوبت باید %100 با تراکم بالا باشند.
• فناوریهای مناسب آزمایش مقاوم در برابر خوردگی
• غلظت گاز دی اکسید گوگرد: 17.5 میلی گرم در لیتر
• تجهیزات باید 24 ساعته در هر چرخه آزمایشی بمانند، در مجموع 10 چرخه آزمایش انجام می شود.
ضمناً تمامی تجهیزات ضد اسید برای اخذ تاییدیه باید دارای استاندارد حداقل 54IP باشند. در نهایت پس از بررسی و تایید تجهیزات ضداسید، برای آنها تاییدیه استاندارد های 1F و 2F، 1WF و 2WF صادر میشود.
برای مثال به کاور دوربین مداربسته ای که مناسب محیط داخلی و مقاوم در برابر اسید باشد، استاندارد 1F و به کاور دوربین مداربسته ای که ضد اسید و مناسب محیط داخلی باشد استاندارد 2F تعلق میگیرد.
همچنین برای تجهیزاتی مانند کاور دوربین مداربسته مقاوم در برابر اسید مناسب محیطهای خارجی، استاندارد 1WF و برای تجهیزات کامال ضد اسید مناسب محیط خارجی استاندارد 2WF تعریف میشود.
بر اساس این استانداردها، برای پیشگیری از خوردگی تجهیزات بر اثر حضور و یا استفاده از مواد اسیدی، از برخی روشهای فیزیکی، شیمیایی و الکتروشیمیایی استفاده شده است.
سخن پایانی
- با توجه به مطالب فوق میتوان گفت تجهیزاتی که از جنس استیل ضد زنگ L316 هستند میتوانند بهترین گزینه برای تجهیزات ضد اسید باشند و بطور کلی این نوع استیل بالاترین میزان مقاومت را در بین سایر انواع آن دارد.
- تجهیزات مقاوم در برابر اسید و مناسب محیط داخلی با استاندارد F مشخص میشوند و استاندارد F2 مقاومت کامل در برابر مواد و محیط اسیدی را نشان میدهد و همچنین در محیطهای اسیدی خارجی استاندارد WF تعیین شده که W2F
بیانگر مقاومت کامل در برابر تجهیزات ضد اسید است. - تمامی تجهیزات ضد اسید برای اخذ تاییدیه باید دارای استاندارد حداقل 54IP باشند.
- بارانهای اسیدی، نمک مناطق مرطوب و ساحلی، شن و ماسه مناطق کویری میتوانند در اثر برخورد و یا رسوب گذاری بر سطح تجهیزات باعث تخریب و یا کاهش طول عمر آنها شوند.
- در تمامی محیطهای اسیدی باید از تجهیزاتی استفاده شود که از طریق روش های شیمیایی، فیزیکی یا الکتروشیمیایی مقاوم شده باشند و استاندارد ضداسید آنها مورد تایید باشد .
- در آزمایش تجهیزات ضد اسید، حتما باید دو نمونه از محصول مورد بررسی قرار گیرد تا نتیجه درست و قابل اطمینانی ارائه شود. لازم به ذکر است که این آزمایش باید در ده چرخه ۲۴ ساعته انجام شود.
شرکت صهبا تامین کننده دوربین و تجهیزات ضد اسید و ضد انفجار ویتک در ایران به همراه گواهینامه های اتکس ( استاندارد atex چیست ) ، سینکس و سایر گواهینامه های معتبر و قابل استعلام است.