نحوه انتخاب گلند کابل ضد انفجار، کمی چالش برانگیز است؛ چون متنوع بوده و از آن مهمتر، نیاز به هماهنگی با سایز و استانداردهای کابلهای یک پروژه دارد. میدانیم که یکی از مشاغل پرخطر، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی است که اغلب با لوازم سنگین و خطرناک سروکار دارند. در این محیطها حفظ ایمنی و جلوگیری از حوادث ناگوار اهمیت زیادی دارد و در میان تجهیزات ضد انفجار، مانند گلند کابل ضد انفجار که یک اتصال قوی برای ایمنی کابلها است، با شرایط خاصی برای انتخاب روبرو هستند.
در این مقاله با صهبا میتوانید اطلاعات مفید و کاملی تحت عنوان راهنمای انتخاب گلند کابل ضد انفجار کسب کنید و در زمان خرید از آنها استفاده کنید.
گلند کابل ضد انفجار چیست؟
گلند ضد انفجار، یکی از تجهیزات ضد انفجار محسوب می شود. این تجهیز، یک نوع اتصال بسیار محکم و آببندیشده است که برای عبور ایمن کابلها از بدنه لوازم الکتریکی در محیطهای خطرناک مانند صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و معادن استفاده میشود.
این گلندها با ایجاد یک سد فیزیکی و الکتریکی، از ورود جرقه، گازهای قابلاشتعال و گردوغبار به داخل تجهیزات جلوگیری کرده و خطر انفجار را به حداقل میرسانند.
گلندهای ضد انفجار معمولاً از جنس مواد مقاوم در برابر حرارت و خوردگی ساخته میشوند و دارای گواهیهای ایمنی بینالمللی هستند. در انتخاب گلند کابل ضد انفجار، عواملی مانند نوع کابل، قطر آن، جنس بدنه تجهیزات، درجه حفاظت موردنیاز و شرایط محیطی باید بهدقت در نظر گرفته شود.
اهمیت انتخاب گلندهای ضد انفجار در محیطهای مستعد انفجار
گلندهای ضد انفجار، المانهای حیاتی در دستگاههای الکتریکی محیطهای خطرناک هستند. این گلندها با ایجاد یک عایق محکم و ضد جرقه، از نفوذ گازهای قابلاشتعال به داخل باکس ضد انفجار و تجهیزات الکتریکی جلوگیری میکنند.
در صورت وجود نشتی، این گلندها قادرند انرژی الکتریکی را به شکلی ایمن پراکنده کرده و از ایجاد جرقه و انفجار جلوگیری نمایند.
پیشنهاد مطالعه: روش های تشخیص گلند تقلبی از اصل
انواع گلند کابل ضد انفجار
همانطور که پیشتر گفتیم، گلند ضد انفجار قطعهای حیاتی برای اتصال ایمن کابلها به تجهیزات الکتریکی در محیطهای خطرناک است. این گلندها در انواع مختلفی تولید میشوند تا نیازهای متنوع صنایع را برآورده سازند. دو نوع اصلی گلند ضد انفجار عبارتاند از:
1- گلند ضد انفجار آرموردار
گلند آرموردار به گلندی گفته میشود که دارای یک لایه محافظ فلزی (آرمور) است. این لایه محافظ، کابل را در برابر آسیبهای فیزیکی و محیطی محافظت میکند. نصب گلند ضد انفجار آرموردار در مواردی که کابل در معرض سایش، ضربه یا فشار مکانیکی قرار دارد، ضروری است.
- مزایا: مقاومت بالا در برابر ضربه و سایش، محافظت از کابل در برابر عوامل خارجی، مناسب برای محیطهای سخت و خشن؛
- معایب: وزن بیشتر نسبت به گلند بدون آرمور، هزینه بالاتر، پیچیدگی بیشتر در نصب.
2- گلند ضد انفجار بدون آرمور
گلند بدون آرمور فاقد لایه محافظ فلزی است و معمولاً از مواد پلاستیکی مقاوم ساخته میشود. این نوع گلند برای کابلهایی که در معرض آسیبهای فیزیکی شدید نیستند، مناسب است. نصب گلند ضد انفجار بدون آرمور در محیطهایی که وزن و هزینه اهمیت بیشتری دارند، ترجیح داده میشود.
- مزایا: وزن سبک، هزینه کمتر، سهولت در نصب؛
- معایب: مقاومت کمتر در برابر ضربه و سایش، مناسب برای محیطهای با شرایط نرمال.
جدول مقایسه انواع گلند ضد انفجار
گلند بدون آرمور | گلند آرموردار | ویژگی |
ندارد | دارد | لایه محافظ |
پلاستیکی | فلزی | جنس |
پایین | بالا | مقاومت در برابر ضربه |
پایین | بالا | وزن |
پایین | بالا | هزینه |
نرمال | سخت و خشن | محیط کاربرد |
بالا | پایین | سهولت نصب |
محاسبه سایز مناسب گلند
انتخاب سایز مناسب گلند یکی از مراحل حیاتی در نصب تجهیزات الکتریکی است. انتخاب گلندی که بیش از حد بزرگ باشد، ممکن است باعث نشت گاز از جعبه تقسیم ضد انفجار شود و گلندی که بیش از حد کوچک باشد، میتواند به کابل آسیب برساند.
عوامل مؤثر در انتخاب سایز گلند
- مهمترین عامل در انتخاب سایز گلند، قطر کابل است. گلند باید به قدر کافی بزرگ باشد تا کابل بهراحتی از آن عبور کند و به میزان کافی کوچک باشد تا اتصال محکمی ایجاد کند.
- نوع کابل (مثلاً کابل گرد، کابل مسطح، کابل با روکش فلزی) نیز بر انتخاب سایز گلند تأثیرگذار است.
- در محیطهای خطرناک، باید از گلندهای ضد انفجار با درجه حفاظتی مناسب استفاده شود.
- نوع اتصال گلند (پیچشی، پرس شده) نیز در انتخاب گلند کابل ضد انفجار مؤثر است.
پیشنهاد مطالعه : آشنایی با زون بندی مناطق خطرناک
روشهای محاسبه سایز گلند
بهطور کلی برای محاسبه کردن سایز گلند، سه روش وجود دارد:
- استفاده از جدول سایز گلند: اکثر تولیدکنندگان گلند، جدولی از سایزهای استاندارد تجهیزات ضد انفجار و قطر کابلهای متناسب با آنها ارائه میدهند. این جداول به شما کمک میکنند تا بهسرعت سایز مناسب گلند را برای کابل خود پیدا کنید؛
- اندازهگیری قطر کابل: اگر جدول سایز گلند در دسترس نباشد، میتوانید با استفاده از یک کولیس، قطر خارجی کابل را اندازهگیری کنید و سپس با مراجعه به کاتالوگ تولیدکنندگان گلند، سایز مناسب را انتخاب کنید؛
- مشورت با متخصص: در صورت پیچیدگی انتخاب گلند کابل ضد انفجار، بهتر است با یک متخصص برق یا کارشناس انواع تجهیزات ضد انفجار مشورت کنید.
نکات کلیدی در انتخاب سایز گلند برای جلوگیری از نشتی و آسیب
در ادامه به دو نکته کلیدی که در انتخاب سایز گلند باید به آنها توجه شود، میپردازیم:
- اولین و مهمترین نکته، تطابق دقیق قطر داخلی گلند با قطر خارجی کابل است. اگر گلند بیش از حد بزرگ باشد، کابل بهخوبی در آن محکم نمیشود و احتمال ایجاد فضای خالی و نفوذ مواد خارجی به داخل تجهیزات افزایش مییابد. از طرفی، اگر گلند کوچکتر از قطر کابل باشد، باعث آسیبدیدن عایق کابل و ایجاد حرارت بیش از حد در محل اتصال میشود که میتواند منجر به بروز آتشسوزی شود.
- جنس گلند باید باتوجهبه محیطی که تجهیزات در آن نصب میشوند، انتخاب شود. در محیطهای خورنده، استفاده از گلندهای ساخته شده از مواد مقاوم در برابر خوردگی مانند استیل ضدزنگ ضروری است. خوردگی گلند میتواند باعث سست شدن اتصال، ایجاد نشتی و در نهایت از بین رفتن عملکرد محافظتی تجهیزات شود؛ انتخاب جنس مناسب گلند میتواند به طور قابل توجهی مراقبت از تجهیزات ضد انفجار را بهبود دهد.
استانداردهای بینالمللی گلندهای ضد انفجار
یکی از مهمترین استانداردهای بینالمللی در این حوزه، استاندارد اتکس (ATEX) است. این استاندارد، مشخصات فنی گلندهای ضد انفجار از جمله جنس مواد، روشهای ساخت، تستها و بازرسیها را به طور دقیق تعریف میکند. رعایت استاندارد تضمینکننده ایمنی کاربری تجهیزات ضد انفجار در محیطهای خطرناک است.
عوامل مؤثر در انتخاب گلند مناسب برای شرایط خاص محیطی
باتوجهبه تنوع بالای گلندها و شرایط محیطی مختلف، انتخاب گلند کابل ضد انفجار مناسب برای شرایط محیطی خاص، به عوامل متعددی بستگی دارد. این عوامل عبارتاند از:
- محیطهای صنعتی با شرایط سخت مانند دماهای بالا، رطوبت زیاد، وجود مواد شیمیایی خورنده و ارتعاشات نیازمند گلندهایی با مقاومت بالا و جنس مناسب هستند.
- قطر، جنس عایق و روکش کابل، از جمله عواملی هستند که در انتخاب سایز و نوع گلند تأثیرگذارند.
- درجه حفاظت IP گلند نشاندهنده مقاومت آن در برابر نفوذ آب، گردوغبار و اجسام خارجی است. انتخاب درجه حفاظت مناسب برای محیط کار الزامی است.
- جنس گلند باید باتوجهبه شرایط محیطی و نوع سیال انتخاب شود. گلندهای استیل ضدزنگ، برنج و پلاستیک از جمله جنسهای رایج هستند.
- نوع اتصال گلند به محفظه ضد انفجار (پیچومهره، پرس و…) نیز باید باتوجهبه طراحی محفظه انتخاب شود.
- گلند باید مطابق با استاندارد تجهیزات ضد انفجار مانند استاندارد ATEX یا IECEx باشد.
مشاوره فنی برای انتخاب گلند کابل ضد انفجار بر اساس نوع کابل و کاربرد
نوع کابل یکی از مهمترین عوامل مؤثر در انتخاب گلند کابل ضد انفجار است. قطر کابل، جنس عایق، تعداد رشتهها و نوع روکش کابل، همگی بر نوع گلند موردنیاز تأثیر میگذارند. گلند باید بهگونهای انتخاب شود که بتواند کابل را بهصورت محکم و ایمن در خود جای دهد و از نفوذ آب، گردوغبار و سایر عوامل خارجی جلوگیری کند.
علاوه بر این، جنس گلند نیز باید با جنس عایق کابل سازگار باشد تا از واکنشهای شیمیایی و تخریب عایق جلوگیری شود. کاربرد گلند نیز عامل دیگری است که در انتخاب آن مؤثر است. در محیطهای با دمای بالا، مواد شیمیایی خورنده یا ارتعاشات زیاد، گلند باید از موادی ساخته شود که در برابر این شرایط مقاوم باشد.
جمعبندی
در این مقاله، تلاش کردیم تا شما را با تمامی نکات ضروری برای انتخاب گلند کابل ضد انفجار مناسب آشنا کنیم. با درنظرگرفتن اطلاعات ارائه شده، میتوانید با اطمینان بیشتری گلندی متناسب با نیازهای تجهیزات خود انتخاب کنید. امیدواریم این مطلب صهبا توانسته باشد در این مسیر راهنمای خوبی برای شما باشد.
در صهبا شاپ، ایمنی و کیفیت نه تنها یک هدف، بلکه تعهدی استوار در قبال صنایع پرخطر محسوب میشود. ما با ارائه تجهیزات ضد انفجار پیشرفته و کاملاً منطبق با استانداردهای بینالمللی، به شما کمک میکنیم در محیطی ایمن و استاندارد کار کنید.
سوالات متداول
مهمترین فاکتور در انتخاب گلند کابل ضد انفجار چیست؟
تطابق کامل با قطر کابل و محیط نصب، از جمله نوع گاز، دما و رطوبت، برای اطمینان از ایمنی و عملکرد مناسب.
انواع مختلف گلند کابل ضد انفجار کداماند؟
بر اساس جنس (فلزی، پلاستیکی)، نوع اتصال (رزوهای، پرسکاری) و محیط کاربرد (گازی، غباری) انواع مختلفی وجود دارد.
چگونه گلند مناسب برای یک کابل خاص را انتخاب کنیم؟
باتوجهبه قطر کابل، نوع پوشش کابل، محیط نصب و استانداردهای ایمنی مربوطه، جدولهای مشخصات فنی گلندها را بررسی کنید.